Dla wielu z nas Wisła to miejsce, które kojarzy się z wypoczynkiem i walorami turystycznymi oraz uzdrowiskowymi. To wszystko prawda, ale Wisła bez wątpienia nie była by dziś jednym z najpopularniejszych kurortów górskich w Polsce gdyby nie grono wielu znakomitych osób. Dziś osoby, które propagują takie miejsca nazywamy celebrytami, ambasadorami marki czy influencerami. Warto dowiedzieć się, kto w historii Wisły jako letniska i miejscowości turystycznej bardzo się zasłużył. Zachęcamy do spaceru śladem odkrywców Wisły. Na terenie miasta ustawionych zostało kilkadziesiąt tablic informacyjnych z opisami sylwetek osób, związanych z miastem. W tym zacnym gronie znajdziemy m.in.: Bogumiła Hoffa, Juliana Ochorowicza, Karola Stryję, Jana Sztwiertnię, Bolesława Prusa, Władysława Reymonta, Marię Konopnicką, Stanisława Hadynę, ks. bp Juliusza Bursche i wielu innych.
Do II połowy XIX w. Wisła była wsią typowo rolniczą. Za odkrywcę naszej beskidzkiej miejscowości uważa się Bogumiła Hoffa, który nie tylko rozkochał się w tych stronach, ale zapraszał tu swoich przyjaciół z Krakowa czy Warszawy. W szybkim czasie zapanowała moda na Wisłę, pojawili się letnicy. Jego syn Bogdan oprócz projektowanych i budowanych na zamówienie drewnianych willi przez pewien czas prowadził hotel Piast (budynek istnieje do dziś przy głównym deptaku) wraz z Zakładem Wodoleczniczym, a w latach międzywojennych wzniósł willę Bogdan, nazwaną później Beskidem, w której dziś znajduje się Państwowa Szkoła Muzyczna w Wiśle. Działania Hoffa można śmiało porównać do Tytusa Chałubińskiego, który jako letnisko odkrył Zakopane.
Z początkiem XX w. W Wiśle zaczęli nie tylko pojawiać się, ale także mieszkać artyści, jednym z nich był Czesław Kuryatto, malarz specjalizujący się w portretach i pejzażach. W Wiśle zbudował modernistyczną willę u podnóża Jarzębatej, w której zamieszkał.
Niezwykle ważną postacią w historii Wisły jest ks. Juliusz Bursche, żyjący na przełomie XIX i XX w. teolog, biskup Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Rzeczypospolitej. W 1903 r. ukończył u podnóża Kamiennego budowę drewnianej willi Zacisze, w której z rodziną mieszkał w okresie letnim. W 1910 r. wszedł w skład pierwszego zarządu Polskiego Towarzystwa Turystycznego Beskid z siedzibą w Cieszynie. Jego imieniem nazwano w 1983 r. aleję, biegnącą wzdłuż Wisły, obok willi Zacisze. Willa istnieje do dziś, ma status obiektu zabytkowego.
Z naszą miejscowością związany był także dyrygent i pedagog Karol Stryja, który przez ponad 30 lat kierował Filharmonią Śląską. Był jednym z pierwszych, który po wojnie zdobywał muzyczny świat, szeroko i konsekwentnie propagując w nim dokonania polskich kompozytorów i muzyków. W swym ukochanym domu w Wiśle Karol Stryja spędzał każdą wolną chwilę, gdzie w otoczeniu gór studiował partyturę i przygotowywał repertuar na następne koncerty. Widok z tarasu na Baranią Górę działał na Profesora inspirująco, ale również i uspokajająco. Gośćmi domu Karola Stryi było wielu prominentnych działaczy ustroju komunistycznego, m.in. Edward Gierek. Budynek istnieje do dziś (przy ul. Ochorowicza 5) i jest wspaniale odrestaurowany.
Z Wisłą związany był kompozytor Jan Sztwiertnia, którego obiecującą karierę przerwała II wojna światowa, zginął w obozie koncentracyjnym w Mauthausen-Gusen. Jego prochy przewieziono do Wisły, gdzie spoczywają na cmentarzu ewangelickim Na Górniczku. Do Wisły trafił jako nauczyciel, prowadził tu także chór kościelny i był organistą. Napisał wówczas wiele utworów muzycznych, w tym takie dzieła, jak Śpiący rycerze w Czantorii czy operę ludową Sałasznicy, której muzyka nawiązywała do motywów ludowych z okolic Wisły.
Szczególnie bliska naszemu sercu jest postać Juliana Ochorowicza. Ten wybitny wynalazca i psycholog miał willę w naszym bezpośrednim sąsiedztwie. Był miłośnikiem Wisły, w której mieszkał i którą często fotografował, propagując jej walory wypoczynkowe wśród społeczeństwa. Zapraszał tu znamienitych gości, m.in. Bolesława Prusa. To na jego cześć jedną z czterech zbudowanych przez siebie willi nazwał Placówką. Pojawił się także w postaci Juliana Ochockiego w Lalce. Gościł tutaj również Marię Skłodowską-Curie i Piotra Curie oraz Władysława Reymonta, który tutaj pisał powieść Chłopi. Obecnie w jego willi Ochorowiczówka znajduje się Muzeum Magicznego Realizmu, gdzie jest stała ekspozycja poświęcona tej wybitnej postaci, ale i dzieła np. Salvadora Dali.
Wisłę chętnie odwiedzali literaci. W 1926 r. Marian Witold Gombrowicz spędził lato w Wiśle. Najpierw mieszkał w willi Bukowa, a później w hotelu Piast. Częstym gościem na Śląsku Cieszyńskim w Jaworzu i w Wiśle była Maria Dąbrowska. Niecodzienną podróż jak na ówczesne czasy odbył poeta Władysław Orkan. W 1929 r. odwiedził Ustroń, gdzie zbierał materiały do powieści Czantoria. Powozikiem przemierzył trasę z Wisły przez Kubalonkę i Czarne do schroniska Na Przysłopie. Zimą 1939 r. wytchnienia w Wiśle szukał noblista Czesław Miłosz.
Na przełomie XX i XXI w. o Wiśle znów zrobiło się głośno. Miłośnicy literatury Jerzego Pilcha praktycznie w każdej jego powieści odnajdują wiślańskie motywy, wspomnienia babci Czyżowej czy lokalne anegdoty. Jerzy Pilch dzieciństwo spędził w domu na Parteczniku. Więcej na temat śladów Jerzego Pilcha w Wiśle przeczytacie w naszym wpisie spacer śladami Jerzego Pilcha.
Niezwykły rozgłos Wisła zyskała dzięki sukcesom Adama Małysza. Orzeł z Wisły przeszedł do historii skoków narciarskich, od urodzenia jest związany z Wisłą, aktualnie mieszka na Kopydle, a śladów jego obecności w mieście jest bardzo dużo. Zaczynając od czekoladowego pomnika w skali 1:1 w Domu Zdrojowym, gwieździe z odciskiem dłoni w Alei Gwiazd Sportu na pl. Hoffa, czy Galerii Trofeów, po wizytę na skoczni jego imienia w Wiśle Malince.
Z Wisłą związani są również Apoloniusz Tajner – trener skoków narciarskich; Piotr Żyła – skoczek narciarski, Antoni Piechniczek – trener piłki nożnej, Janusz Rokicki – lekkoatleta i paraolimpijczyk, czy Łukasz Sztuka – kierowca rajdowy.
Zaciekawiła Was historia Wisły, jak z małej wsi pod Baranią Górą stała się Perłą Beskidów? Kto się do tego przyczynił? Zapraszamy do podróży szlakiem, pełne opisy wybitnych postaci odwiedzających nas znajdziecie tutaj.
