Szlak Habsburgów w Wiśle

Śląsk Cieszyński i Wisła to teren o niezwykle ciekawej historii. Niewiele osób wie, że na przełomie XIX i XX w. teren ten nie należał do zaborów, a stanowił część Monarchii Austro-Węgierskiej. Stąd przywiązanie choćby do postaci Franciszka Józefa czuć w Cieszynie oraz Czeskim Cieszynie. W Wiśle także nie brakuje ciekawych miejsc związanych z barwnym rodem Habsburgów, który niemal od X wieku panował w Europie. Przyjemny, malowniczy spacer śladami ich obecności pod Baranią Górą wyznacza od 2010 r. Szlak Habsburgów. Może trafiliście na znak, w który wkomponowana jest litera H z koroną? Warto za nim podążyć, warto też poszukać historycznych ciekawostek.
 

Szlak Habsburgów rozpoczyna się w centrum Wisły, na ul. Lipowej, gdzie znajduje się obecnie Zameczek Myśliwski Habsburgów z 1898 r. W budynku tym swoją siedzibę ma m.in. oddział PTTK w Wiśle oraz bardzo ciekawe miejsce Escape Rooms „Zamek Zagadek”. Budynek pierwotnie znajdował się w samym sercu Beskidu Śląskiego, w lesie na Przysłopiu poniżej szczytu Baraniej Góry, gdzie pierwotnie służył jako baza noclegowa dla uczestników polowań. Miejscowa legenda mówi, że podczas polowania zorganizowanego na uwieńczenie budowy pałacyku, żona Fryderyka ustrzeliła ponad 30 głuszców. W zameczku gościli znakomici goście miedzy innymi cesarz niemiecki Wilhelm II Hohenzollern, a także arcyksiążę Karol, późniejszy cesarz Austrii. W okresie międzywojennym obiekt służył jako schronisko górskie  Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego. Pod koniec lat 80-tych XX w. budynek został przeniesiony do centrum Wisły gdzie stoi do dziś (ul. Lipowa). W jednej z sal można zobaczyć bardzo ciekawą ekspozycję poświęconą głuszcom, a także rodowi Habsburgów. Ciekawostką jest możliwość także wysłuchania specyficznego dźwięku, jaki wydają te ptaki.

Szlak Habsburgów w Wiśle ma długość ok. 20 km i prowadzi aż na Baranią Górę. Wytyczony został m.in. przez dzielnicę Oaza, wzdłuż rzeki Wisły. Prowadzi przez dolinę Czarnego, gdzie znajduje się słynna wylęgarnia pstrąga potokowego. Tutaj zwiedzanie możliwe jest tylko z zewnątrz, ale również można zakupić świeże pstrągi. Obok wylęgarni znajduje się również budynek pamietający czasy Habsburgów tzw. Gospoda Rackelhahn, obiekt można podziwiać wyłącznie z zewnątrz. Dalej na trasie odwiedzić można budynek dawnej leśniczówki Habsburgów (obecnie siedziba Nadleśnictwa Wisła), obiekt jest bardzo ładnie wyremontowany, Uwadze polecamy również Rezydencję Prezydenta RP na Zadnim Groniu. Tu znajdował się nieistniejący już Zameczek Myśliwski arcyksięcia Fryderyka Habsburga, oficyna oraz kaplica (przetrwała do dziś, w niedziele można za okazaniem dowodu osobistego wziąć udział w nabożeństwie o godzinie 12.00). To właśnie tutejsze lasy szczególnie upodobał sobie arcyksiążę Fryderyk Maria Albrecht Habsburg do polowania na głuszce i inną zwierzynę leśną (m.in. lisy, żbiki, sarny, jelenie, dziki, wilki). Warto zwiedzenia znajdującej się w sąsiedztwie rezydencji, w której częstym gościem był prezydent Ignacy Mościcki, a także Aleksander Kwaśniewski, Lech Kaczyński, Bronisław Komorowski, Andrzej Duda. Na wycieczkę z przewodnikiem można umówić się m.in. w oddziale PTTK lub telefonicznie - 33/855-35-60 wew. 24. Jeśli toś z was ma ochotę zobaczyć głuszca na żywo to Nadleśnictwo Wisła zaprasza do specjalnej hodowli w Jaworzynce (gmina Istebna), gdzie na ptaki są w specjalnej wolierze, szczegóły tutaj.

Na trasie Szlaku Habsburgów znajduje się także przełęcz Szarcula. Habsburgowie bardzo dbali o lasy i to za ich czasów gospodarka leśna oparta została na dominacji świerka. Kolejny przystanek na trasie szlaku to Przysłop pod Baranią Górą i leśniczówka z 1863r., w której obecnie funkcjonuje Izba leśna. W sezonie letnim izba jest otwarta codziennie, poza sezonem tylko w soboty i niedziele w godz. 10.00-16.00. Szlak Habsburgów kończy się na szczycie Baraniej Góry (1220 m n.p.m.), łączy z czarnym i czerwonym szlakiem na szczyt góry, u podnóża której swój początek ma królowa polskich rzek – Wisła.

Zupełnie inny charakter ma część poświęcona Habsburgom na szlaku Książąt Cieszyńskich w Cieszynie (ok 27 km od Wisły). W dawnej stolicy Księstwa Cieszyńskiego można podziwiać perełki architektoniczne, a przy okazji odbyć nieśpieszny spacer po centrum Cieszyna. Na szlaku znajduje się m.in.: Dawny Arcyksiążęcy Browar Zamkowy, teatr, ratusz, kościół parafialny p.w. Św. Marii Magdaleny, hotel “Pod Brunatnym Jeleniem” na rynku, Park Pokoju, dworzec kolejowy. Pełny spis obiektów wraz z opisem znaleźć można tutaj.

Ród Habsburgów odegrał ogromną rolę w historii całej Europy. Jedno jest pewne, Wisła i cały Śląsk Cieszyński nie był by dziś tak wspaniałe gdyby nie ich obecność tutaj. Warto przekonać się o tym na własne oczy, do zobaczenia na szlaku!